Sigrid 
Een milde, zachte elf november, kwistig met licht en schaduw. Een kind maakt muziek en warmt een pizza op, een ander kind aan het huiswerk. Derde kind bij Het Lief.
Het Lief….
Toevallig zette ik vandaag Antony And The Johnsons nog eens op, Cripple And The Starfish
It’s true I always wanted love to be
Hurtful
And it’s true I always wanted love to be
Filled with pain
and bruises
Prachtig, prachtig nummer. Toen ik het voor het eerst hoorde moest ik wenen, er kwam gloeiende lava naar boven: de liefde en pijn die ermee gepaard gaat, het afzien van de liefde, of eerder: de overtuiging dat liefde doordrongen moet zijn van pijn om echte, diepe liefde te zijn. De dramatisch- waanzinnige liefde, die roerende, hongerige, jammerende soort. Zoals daar ook is: de opwindende, spannende, geile variant die als liefde wordt aanzien. Ik sleep wellicht wat jeugdervaringen mee en had niet vaak gezien hoe het anders kan.
Ze wordt bezongen in honderden liedjes, duizenden lijnen tekst, talloze kunstwerken: de pijn en treurnis van de liefde. Haar boosaardig karakter en vuile trucs.
Love is a danger
Of a different kind
To take you away
And leave you far behind
And love love love
Is a dangerous drug
You have to receive it
And you still can’t
Get enough of the stuff
Moet liefde pijn doen? Doet liefde pijn? Het lijkt vaak zo. De kunst vertelt in ontroerdende schoonheid over onpeilbaar lijden en onvervulde liefde (Plath, Munch, Justin Bieber hehe!). Iemand is weggegaan, iemand is gestorven, iemand blijft verdrietig en alleen achter.
Er is de wet van de tegenstellingen in de natuur: liefde is zo’n positieve emotie dat het onvermijdelijk is dat er op een moment pijn mee gemoeid komt, zegt die wet. Voor elke kracht is er een gelijke, tegenovergestelde kracht die de boel in evenwicht houdt. Geldt dat ook voor de liefde? Doet liefde zelf pijn? De liefde doet toch eigenlijk niks. De liefde is gewoon. Eigenlijk kàn de liefde zelf geen pijn doen. Als het pijn doet, is het iets anders. Angst. Hechting. Obsessie. Bezitterigheid. Idolatrie. Of verlangen, dat verlangen dat je fysiek hartpijn kan geven, misselijk en wanhopig kan maken. Een ontroostbaar mens.
Verlangen is eenvoudig maar roekeloos, je moet er voorzichtig mee omspringen of het brengt schade toe en ondermijnt: ’t is de actieve intentie om iets te veranderen, om te verwerpen wat er is in het voordeel van iets beters, iets veiligers, iets dat aangenamer voelt. Liefde is de intentie om het te laten zijn- voor zijn eigen bestwil. Uit liefde voor de liefde, bijna.
Et alors….- en je wíl ontsnappen aan de tegeltjeswijsheden slash zedenpreken en muffe beleringen- is liefde juist niet het toppunt van onbaatzuchtigheid? Het tegenovergestelde van nood hebben aan? Is liefde niet eerder een sensatie van toelaten, zelfs gewoon ‘laten’ dan zoeken? Is ze niet eerder thuis in het laten gaan dan in de vastklamping? En ook niet eerder onuitputtelijk dan een schaars goed, zeldzaam en te veroveren? Liefde is subtiel, stil, delicaat maar wordt zo vaak overstemd en opgezogen door lust en angst. Liefde is krachtig maar niet dwingend. Zonder limieten, veilig en onvoorwaardelijk. Het is iets in jezelf dat er altijd is. Het is een staat van zijn.
Neurowetenschappers onderzochten en stelden vast dat liefde meetbaar fysiek pijn doet -och zij dwalen: het is de pijn van de leegte, het verlies van en de sociale verwerping die de lampjes doen oplichten bij hersenscans. Het is de connectie met de liefde binnenin ons die al te vaak verstoord is en lijden veroorzaakt.
“Oh baby I love you and I want you so badly”
We groeien op met het idee dat liefde = iets heel erg willen. Het wordt moeilijk om gevoelig en teder te zijn in de liefde als je overrompeld wordt door verlangen of als er een leegte moet opgevuld worden. Liefde is niet iets dat ‘so badly’ kan gedaan worden.
En toch, het blijft oefenen, spelenderwijs. Met veel vergeving voor jezelf. Als je kind heftig een knuffel afweert: jouw ego niet toelaten. Als iemand op wie je gesteld bent jou verwaarloost: heb de liefde lief. Als je verlangt naar wat je niet kan krijgen: het is de liefde niet die pijn doet, het is jouw verlangen ernaar. Dat neemt de pijn op zich niet weg, maar eert de liefde meer: zuiverder omdat er geen ego mee gemoeid is. En dat is dan weer wel verzachtend voor de pijn.
Ik vind dat een mooi idee in mijn leven. Liefhebben alsof je nooit gekwetst gaat worden. Zonder rede. Zonder reden.
And I want you
And I want you
And I want you so
It’s an obsession
(Eurythmics)
