Sigrid Yogische therapie. Het klinkt vreemd en onvertrouwd en misschien zelfs zweverig, schimmig. Hocus pocus, voor sommigen. Ik weet dat en ik wil er graag wat over delen.
Er is eigenlijk niets nieuws aan, yoga is al eeuwenoud en het doel van yoga is groeien naar eenheid, naar verbinding. Yoga betekent ‘vereniging’, ‘eenheid’.
Ah, het is lichaamswerk?
Ja, het is óók lichaamswerk. Terwijl we ons lichaam bewegen in de houdingen, draaien en wringen we letterlijk stilstaande emoties uit ons lichaam. Omdat het lichaam emoties opslaat, creëert het ademen en bewegen letterlijk ruimte om deze gevoelens te verwerken. Maar het is evenzeer mindwerk: door meditatie krijg je vat op je mind, beheers je die dolle mind, aanschouw je zonder meegezogen te worden. En zielwerk, natuurlijk: je komt dichter bij jezelf.
Elegant samengevat: yogatherapie is het gebruik van de technieken van yoga om een optimale toestand van fysieke, emotionele, mentale en spirituele gezondheid te creëren, te stimuleren en te handhaven.
Dat is ook allemaal vaag!
Ik maak het tastbaarder…
Wat gebeurt er bij de yogapsycholoog?
Een yogapsycholoog gebruikt yogische technieken om mensen te helpen bij psychisch lijden. Het uitgangspunt is dat de oorzaak van de pijn in het geheel van lichaam en mind aanwezig is en dus gaan we de oplossing ook daar zoeken. In beide samen, als één geheel. Mensen komen niet naar mijn praktijk om ‘yoga te leren’, mensen komen voor hulp bij een probleem.
Natuurlijk praten we eerst. Ik luister, ik stel vragen, ik kijk, ik observeer en absorbeer. Ik kleef daarbij geen etiketten maar kijk zo open en breed mogelijk naar wie er voor mij zit en wat zich manifesteert, ook lichamelijk. Ik interpreteer en toets. Ik neem waar tijdens het bewegen en zie in gesprek hoe iemand geblokkeerd kan zijn. Soms gebruik ik hierbij methoden en instrumenten uit de westerse psychologie, als dat zinvol is.
Je zou kunnen zeggen dat ik de yogische manier van kijken gebruik als plattegrond waarop ook westerse begrippen van persoonlijke ontwikkeling kunnen ingevuld worden. Ik kies de juiste toepassingen van de yogische tools en technieken om de therapie te ondersteunen en te doen slagen.
Vrij snel gaan we over naar yoga en meditatie. Niet zomaar een lukrake meditatie, maar een protocol dat helemaal afgestemd is op de behoeften. Ik leer de cliënt wat het eigenlijke werk gaat zijn en de cliënt gaat een tijdje thuis zelf het werk doen. Yogaoefeningen, meditaties en ademhalingsoefeningen komen daarbij aan bod.
Regelmatig zien we mekaar en praten we, maar ik zit niet stilletjes een uur te luisteren en te knikken, een sessie is actief: we gaan in dialoog, we doen yoga, ik stuur bij, ik leer de cliënt andere tools kennen en ik geef vaak yogische inzichten mee die thuis kunnen gebruikt worden. Ik ben er om de ruimte te houden en de passende technieken in te zetten die kunnen leiden naar beterschap.
Ik maak mezelf zo snel mogelijk overbodig. Het lichaam van de mens streeft altijd naar zelfgenezing en daarom is het doel ook het zelfgenezend vermogen een duwtje te geven.
Wat zegt de moderne wetenschap?
Mind-body geneeskunde is voortrekker in het huidige onderzoek naar geestelijke gezondheid en de behandeling ervan. Yogische therapie wordt in sneltempo uiterst relevant en niet langer een randfenomeen: het ene na het andere onderzoek wordt gelanceerd en de resultaten zijn keer op keer unaniem: yoga en meditatie zijn krachtig, snelwerkend en bijzonder laagdrempelig. De wetenschap wordt steeds meer geïntrigeerd door het vermogen van yoga om gelijktijdig lichaam en geest te behandelen: emotionele problemen die in conventionele therapie verschillende jaren kunnen kosten om te behandelen, worden in plaats daarvan vrij snel fysiek naar de oppervlakte gebracht, bewust gemaakt en geïntegreerd.
En het effect?
Ook zonder alle bewijzen van universiteiten en statistische data zou ik doen wat ik doe. De reden? Cliënten ervaren tijdens de therapie zelf vaak al heel snel een verbetering in hun leven en een vermindering van de klachten. En omdat de aanpak holistisch is, is het resultaat van een therapie ook vaak meer dan waar iemand voor kwam: iemand die behandeld wordt voor depressie gaat bijvoorbeeld spontaan gezonder eten, wat dan weer een enorme impact heeft op de beleving van depressie omdat voeding natuurlijk ook geneest, door gezonder te eten gaat iemand weer meer bewegen, enz… .
Dat is het ‘ripple-effect’ van yoga. Altijd meer dan je verwachtte, altijd anders ook.
En nu?
Yoga is een levende traditie en dus blijft yogatherapie ook evolueren: het wordt gevoed door de hedendaagse research en de yogische aanpak voedt op haar beurt het onderzoek waardoor dit tweerichtingsverkeer zal bijdragen aan een groeiend begrip en aanvaarding van de waarde als therapeutische discipline.
We zullen een explosie zien van de aandacht voor de transformerende kracht van het cultiveren van zelfbewustzijn. Niet omwille van de feelgood-dwang, het narcistische “ik ben lekker zen”, het kunstmatige “alles is leuk en fijn en laten we maar positief zijn dan komt alles goed”. Wel omdat het zelfbewustzijn een mens in staat stelt vrijer en spontaner te leven: bevrijd van conditioneringen, valse overtuigingen, destructieve patronen, dwang van een maatschappij die onrealistische eisen stelt.
Want de groei in bewustzijn stelt een mens in staat te weten wie hij is en waarom hij hier is.
Dat geeft zin. Dat geeft hoop. Dat geeft betekenis.
En dat hebben wij nodig.
In de woorden van psychiater en holocoust-overlever Viktor Frankl:
“Het leven wordt niet ondraaglijk gemaakt door de omstandigheden, maar door gebrek aan betekenis en doel”
